Rotjeugd – een controversiële blik op kinderbescherming

Wanneer een kind in zijn of haar ontwikkeling bedreigd wordt, kan de overheid ingrijpen. Weijers laat zien hoe de kinderbeschermingsmaatregelen zich in de loop der tijd hebben ontwikkeld en voor welke uitdagingen de kinderbescherming zich in de huidige tijd gesteld ziet. Hij toont zich daarbij op sommige punten zeer kritisch en gaat soms recht tegen trends in het denken in. Hij laat daarvoor zijn licht schijnen over verschillende onderwerpen die op het snijpunt liggen van het politicologische, het pedagogische en het juridische perspectief. Wat kunnen wij – op dit snijpunt – bijvoorbeeld zeggen over de discussie rond verplichte anticonceptie voor mensen met een verstandelijke beperking, over prenatale kinderbescherming, over mishandeling en over zelfbeschikking van kinderen, meer specifiek het recht om over hun eigen leven en dood te beslissen? Het zijn morele vragen waarop Weijers niet zozeer antwoord beoogt te geven, maar in ieder geval wel de zin en onzin aantoont van de antwoorden die we daar op dit moment op geven.

Weijers schrijft helder en overzichtelijk. Hij zet zijn betogen gestructureerd en goed gefundeerd uiteen en komt snel en bondig tot de kern met betrekking tot de uiteenlopende onderwerpen. Hij laat aan de lezer duidelijk zien wat zijn standpunt is en brengt dat her en der met goed geproportioneerd sarcasme over. Een titel als Stop Haltlaat weinig aan de verbeelding over en dat is een verademing in een tijd waar enerzijds alles maar geroepen lijkt te kunnen worden, en aan de andere kant moeilijke onderwerpen met politieke correctheid worden benaderd. Op sommige plaatsen zijn de passages pittig om te begrijpen, zeker op de punten waar de wet onder de loep wordt genomen. Die passages worden echter afgewisseld met talloze voorbeelden en daardoor is het geheel zeer leesbaar.

Dit boek zet aan tot denken over de grondslagen van de kinderbescherming en de legitimering van maatregelen en wetten. Is het daarmee vooral relevant voor professionals op dat specifieke terrein? Nee, allerminst. Want wie niet alleen leest wat er in het boek staat maar als het ware de bril opzet die de auteur ons voorhoudt, krijgt waarschijnlijk op aanpalende terreinen vergelijkbare kwesties in het vizier. Sommige boeken ontsluiten vooral kennis, andere zijn een eyeopener. Wat mij betreft is dit boek een exemplaar uit de laatste categorie.

Deze recensie verscheen in SOZIO – juni 2016